راهکارهایی برای افزایش گرمای بخاری خودرو | با این نکات از بخاری خودرو بهترین بهره را ببرید
فصل زمستان از راه رسیده است و هوا هر روز به سمت سردتر شدن حرکت می کند. در این شرایط بخاری خودرو اولین انتخاب برای گرم شدن درون وسیله نقلیه به شمار می آید و باید بهترین عملکرد خود را در این فصل نشان دهد.
فصل زمستان شده است و سیستم تنظیم هوای خودرو پس از طی کردن چند ماه استراحت حالا باید گرمایش خودرو را تامین کند. معمولا در فصل‌های بهار و پاییز استفاده کمتری از سیستم سرمایشی و گرمایشی خودرو میشود ولی در تابستان و زمستان فشار زیادی به آن وارد میشود. برخی راننده‌ها همیشه شکایت دارند که سیستم گرمایشی خودروی آنها به خوبی کار نمی‌کند و همیشه با اختلال همراه است. در این گزارش قصد داریم به شما کمک کنیم تا بیشترین بهره را از بخاری خودرو در این فصل سرما ببرید.
حرکت کنید
خودروهای امروزی به زمان زیادی برای گرم شدن قبل از حرکت نیاز ندارند اما گرم شدن موتور خودرو باز هم در همه خودروها مدتی زمان می‌برد و در صورت حرکت کردن خیلی سریع‌تر موتور گرم خواهد شد. برای گرم شدن موتور و همچنین گرم شدن بخاری باید حرکت کنید، هرچه زودتر حرکت کنید، موتور زودتر کار کرده و سریع‌تر گرم میشود.
کلید A/C را روشن کنید
بسیاری به خیال اینکه A/C تنها برای سرد کردن خودرو به کار می‌رود از آن در زمستان استفاده نمی‌کنند. اما واقعیت چیز دیگری است. استفاده از کلید A/C باعث روشن شدن کمپرسور تهویه هوا میشود و به همین سبب رطوبت موجود در فضای کابین کمتر خواهد شد. خاموش کردن این دکمه در اکثر مواقع باعث بخار گرفتن شیشه‌ها میشود. حتی زمانی که هوای گرم در خودرو می‌خواهید این کلید را روشن کنید و اجازه دهید رطوبت هوا از بین برود و هوای بهتری را تنفس کنید. زمانی که هوای بیرون خیلی سرد باشد، کمپرسور فعالیت چندانی ندارد و به صورت خودکار روشن و خاموش خواهد شد و فشار زیادی به موتور خودرو وارد نمی‌کند.
کمی پنجره را باز کنید
اگر چندین مسافر در خودرو دارید و بخاری را روشن کرده‌اید، حتی روشن کردن کلید A/C هم نمی‌تواند بخار شیشه‌ها را از بین ببرد. از آنجا که بخار بر روی شیشه می‌تواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد بهتر است یک پنجره را کمی بازتر کنید تا هوای داخل خودرو جریان داشته باشد و در عین گرم ماندن بخار شیشه‌ها نیز از بین برود.
بخاری مجانی است
در تابستان روشن کردن کمپرسور یا کلید A/C به خاطر گرم بودن هوای بیرون و فشاری که به موتور خودرو وارد میشود برای بسیاری به صرفه نیست چرا که مصرف سوخت را چندین برابر می‌کند اما در زمستان حتی روشن کردن این کلید هم مصرف را بالا نمی‌برد. در ضمن در یاد داشته باشید که بخاری نیاز به تولید گرما ندارد و گرمای خود را از موتور خودرو می‌گیرد.
اگر خودرو دارید حتما بخوانید | ۱۰ اقدام حیاتی برای نگهداری از خودرو
اگر ماشین شما سالم باشد، جان و سفر شما و سرنشینان خودرو هم ایمن‌تر خواهد بود و سفر شما را به خاطرات ناخوشایند تبدیل نخواهد کرد. در این مطلب با ۱۰ اقدام حیاتی برای نگهداری از خودرو آشنا می‌شوید.
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از خبرگزاری صدا و سیما، مسلما داشتن نقشی فعال در نگهداری خودرو و انجام به‌موقع و دقیق سرویس‌های ضروری خودرو علاوه بر افزایش عمر خودرو و تاثیر چشمگیر در کیفیت عملکرد و بازدهی خودرو، بهترین روش برای پیشگیری از تعمیرات پرهزینه و پردردسر در جاده است.
آشنایی کافی نداشتن با نقشه و امکانات موجود محلی از یکسو و کمبود امکانات تعمیرگاهی و عدم دسترسی به لوازم یدکی با کیفیت مناسب در کنار آن، با برهم ریختن برنامه زمانی سفر می‌تواند یک سفر لذت‌انگیز و به یاد ماندنی را به خاطره‌ای ناخوشایند و پرهزینه برای شما و خانواده‌تان تبدیل کند.
این سوال که سرویس‌های ضروری خودرو کدام است؟ دغدغه بسیاری از رانندگان است. شورای مراقبت از اتومبیل (*Car Care Council) در سال ۲۰۱۷، ۱۰ سرویس ضروری خودرو را به منظور آموزش عموم رانندگان منتشر کرده است.
صرف‌نظر از خودرویی که دارید، سرویس‌های دورهای از اقدامات جدایی‌ناپذیر در نگهداری خودرو هستند. به عبارت دیگر هیچ تفاوتی ندارد که مالک چه خودرویی و چه مدلی هستید، برای تداوم کیفیت و عملکرد خودرویتان سرویس‌های ضروری می‌بایست به‌موقع و در صورت نیاز توسط متخصص مربوطه صورت پذیرد. سرویس دورهای ماشین صرفا تعویض روغن موتور و فیلترها نیست. در ادامه قصد داریم به مهمترین سرویس‌های ضروری هر خودرو بپردازیم.
۱- تعویض روغن موتور و فیلتر روغن
موتور خودرو اصلی‌ترین نقش را در حرکت خودرو دارد. وجود قسمت‌های فلزی متحرک در موتور از یکسو و حرارت بالای ناشی از احتراق سوخت در موتور از سوی دیگر، وظایف و کارکردهای اساسی برای روغن موتور ایجاد کرده است. روانکاری و کاهش اصطکاک و فرسایش قسمت‌های متحرک موتور، کارکرد بهینه قطعات متحرک موتور در دماهای مختلف، کمک به کاهش حرارت موتور خودرو و نیز جذب ذرات حاصل از سایش قطعات و ذرات معلق حاصل از سوخت از جمله وظایف اصلی روغن موتور است.
کیفیت روغن موتور، تاثیر مستقیمی برکارکرد موتور خودرو دارد.
متاسفانه برخی از رانندگان با وجود آگاهی از نقش حیاتی و بی‌بدیل روغن موتور در سلامتی و افزایش عمر موتور و حتی خودرو بدون اطلاع کافی از کیفیت و اعتبار برند روغن موتورهای موجود در قفسه‌های اتوسرویس و تعویض روغنی‌ها، صرفا به این دلیل که یک روغن موتور بی‌کیفیت در شکل و شمایل یک برند خارجی عرضه میشود، حاضر می‌شوند حتی با صرف هزینه‌های زیاد روغن موتورهای بی‌کیفیت و تقلبی را در قلب و رگ‌های خودروی خود تزریق کنند.
ما ایرانی‌ها معمولا در زمان خرید خودروی نو و در دوره گارانتی، انتخاب ویژگی‌ها و برند روغن موتور را به نمایندگی‌های مجاز می‌سپاریم و بعد از پایان دوره گارانتی، برای هربار تعویض روغن قبل از هر چیز نگاهی به وضعیت مالی‌مان داریم و گاهی اوقات به سراغ برندهای جدید و ارزان‌قیمت روغن موتور می‌رویم. کاری که در نهایت به ضرر موتور خودرو است. پس باید بیشتر به فکر سلامت قلب خودروی خود باشیم. علاوه بر ضرورت تعویض روغن در زمان دقیق می‌بایست به انتخاب یک روغن موتور مناسب با ویژگی‌های روانکاری مورد نیاز موتور خودرو از یک برند معتبر و با کیفیت بپردازیم.
تعویض روغن و فیلتر روغن مهمترین و رایج‌ترین سرویس دورهای خودرو است که نقش اساسی در عملکرد مناسب موتور خودرو دارد. کیفیت روغن و فیلتری که روغن از آن عبور می‌کند، خاصیت روانکاری و خنک‌کنندگی این روانکار حیاتی خودرو را تضمین می‌کند.
کارکرد صحیح ماشین زیر پایتان به کیفیت روغن و تمیزی آن بستگی دارد. فیلتر نقش مهمی در تصفیه و تمیزی روغن موتور دارد. گرد و غبار، دوده، براده‌های فلزات ناشی از اصطکاک قطعات و سایر آلاینده‌های محیطی در موتور خودرو هم وجود دارد. لازم است تا این آلاینده‌ها از روغن موتور جدا شده و روغن تمیز و تصفیه شده در موتور مصرف شود.
فیلتر روغن تا مدت زیادی توان جذب براده‌های فلزی، دوده و… را دارد. اما پس از مدتی همه منافذ فیلتر با آلاینده‌ها مسدود شده و دیگر کارایی قبل را نخواهد داشت. ضروری است فیلتر روغن با هر نوبت تعویض روغن موتور عوض شود. در صورت عدم تعویض به موقع فیلتر، روغن موتور خودرو بدون پالایش وارد چرخه روانکاری موتور خودرو میشود و به دلیل انسداد منافذ فیلتر، کم کم آلاینده‌ها وارد موتور شده و باعث خراش قطعات داخلی موتور به خصوص پیستون و سیلندر می‌شوند. در چنین شرایطی فشار زیادی به قطعات موتور وارد شده و اصطکاک و فشار موجب ساییدگی کامل و استهلاک این قطعات میشود؛ بنابراین قانون نانوشته‌ای که برخی از رانندگان در هر دو نوبت تعویض روغن موتور، یکبار فیلتر روغن را تعویض می‌کنند، کاری بسیار بیهوده و خطرآفرین است. بالاخص در روغن موتورهایی که از ادتیوهای پیشرفته روز دنیا استفاده می‌کنند، چرا که روغن موتوری که با صرف هزینه بالا خریداری شده، با توجه به آلودگی فیلتر روغن موتور نه تنها تصفیه نمی‌شود بلکه روغن موتور تازه با عبور از فیلتر حامل براده و ذرات فلزی خطرناک نیز است که می‌تواند آسیب‌های جدی به موتور خودرو وارد کند.
۲- تعویض لاستیک و تایـر خودرو
از آنجا که تایرها تنها نقطه تماس خودرو با جاده هستند، از مهمترین بخش‌های خودرو محسوب می‌شوند. اما متاسفانه اکثر ما تعویض لاستیک خودرو را به موقع انجام نمی‌دهیم و این باعث بروز مشکلات و آسیب جدی به خودرو و سرنشینان میشود. فرقی نمی‌کند که در جاده‌های خاکی رانندگی کنید یا روی آسفالت، لاستیک و تایر خودرو در بهبود لذت و تجربه رانندگی، کاهش مصرف سوخت، افزایش ایمنی سرنشینان خودرو تاثیر چشمگیری دارد. اما متاسفانه در نگاه عموم رانندگان جایگاه حساس لاستیک جدی گرفته نمی‌شود و زمانی قصد خرید لاستیک نو می‌کنند که در پارکینگ چشمشان به لاستیک‌های کاملا صاف ماشین می‌افتد یا متاسفانه در وسط رانندگی روزانه یا سفر با ترکیدگی لاستیک مواجه می‌شوند.
عمر تایر خودرو به عوامل زیادی همچون نوع و مدل خودروی شما، شرایط آب و هوایی و رانندگی، سبک رانندگی شما، راه‌ها و جاده‌های محل رانندگی‌تان و از همه مهم‌تر به کیفیت لاستیک و انجام سرویس‌های منظم دورهای نگهداری خودرویتان بستگی دارد.
با توجه به تنوع فوق‌العاده بالای خودروهای امروزی، لاستیک‌های متنوعی نیز تولید شده است. برای برخی از افراد قیمت ارزان تایر خیلی مهم است، در صورتی که لاستیک‌ها از نظر سایز رینگ، پهنا و فاق با یکدیگر مقایسه می‌شوند. برخی از لاستیک‌ها در هر چهار فصل سال قابلیت استفاده دارند و در مقابل برخی از تایر صرفا برای فصل زمستان یا تابستان تولید شده‌اند. با توجه به تعدد مشخصات فنی و فاکتورهای تاثیرگذار در انتخاب تایر و پیچیدگی‌های موجود، بدون آگاهی از انواع تایرها، روش‌های ساخت، شماره‌های حک شده روی آنها و ویژگی‌های فنی مختلف، اکثر رانندگان تنها به پیشنهاد فروشندگان اعتماد می‌کنند که این امر می‌تواند موجب بروز خسارات جبران‌ناپذیر شود. اگر تمایل دارید یک انتخاب مناسب برای تایر مطابق نیاز و کارکرد خودرویتان داشته باشید توصیه می‌کنیم مقاله اطلاعات روی تایر خودرو را مطالعه فرمایید.
برای تعیین زمان تعویض تایر خودرو، علاوه بر ضخامت رویه لاستیک که از طریق نوار شاخص فرسودگی آج‌ها (نشانگر تعویض لاستیک) قابل بررسی است، عمر لاستیک‌ها، وجود شکاف یا بریدگی در کنار لاستیک، مشاهده برآمدگی و ورم بر روی لاستیک، لرزش فرمان و ساییدگی تایر هم عاملی مهم در تعیین سلامت آن‌هاست.
۳- تعویض فیلتر هوا / کابین
از زمان استارت اولیه تا زمانی که خودرو را خاموش کنید فیلتر هوا می‌بایست وظیفه خود را به خوبی ایفا کند. چرا که با توجه به تاثیر زیاد فیلتر هوا بر احتراق، نقش زیادی در بازدهی و کارایی موتور خودرو دارد. وظیفه فیلتر هوا، پالایش هرگونه گرد و غبار و آلودگی آسیب‌رسان به موتور و نیز رساندن هوای کافی به منظور احتراق مناسب مخلوط سوخت و هوا در موتور است. کاهش مصرف سوخت و افزایش چشمگیر کارایی خودرو از تاثیرات احتراق مناسب پیشرانه ماشین است. اما با کیفیت‌ترین فیلترهای هوا هم تاریخ مصرف دارند و برای مدت طولانی نمی‌توانند کیفیت و کارایی خود را حفظ کنند. با توجه نقش حیاتی فیلتر هوا در عملکرد خودرو، فیلتر هوای بی‌کیفیت و معیوب یا آلوده می‌تواند منجر به مشکلات جدی مکانیکی در طول زمان برای موتور خودرو شود.
در صورتی که در محیط‌های خاکی یا پر از گرد و غبار، ذرات معلق و آلودگی رانندگی می‌کنید، می‌بایست فیلتر هوا را به طور مرتب تعویض کنید تا خللی به احتراق موتور خودرو وارد نشود و مصرف سوخت ماشین افزایش نیابد.
فیلتر هوا همانند ریه‌های شما جهت تنفس موتور خودرو تعبیه شده‌اند. کیفیت، نوع و مدل خودرو و همچنین کیفیت ساخت فیلتر هوا در زمان مناسب در تعویض فیلتر خودرو تاثیر دارد. با این حال فیلتر هوا حداقل می‌بایست در هر نوبت تعویض روغن موتور خودرو، تعویض شود که در شهرهای پرترافیک و آلوده پیشنهاد میشود این بازه زمانی را کمتر کرده و در هر ۳ الی ۴ هزار کیلومتر فیلتر هوا را تعویض کنید. برای تشخیص زمان مناسب تعویض فیلتر هوا بازدید چشمی فیلتر هوا و اطمینان از عملکرد صحیح آن بهترین روش است. تعویض به موقع فیلتر هوا در عملکرد بهتر اتومبیل و کاهش مصرف سوخت اتومبیل تاثیر چشمگیری دارد.
یکی از مهمترین اجزای سیستم تهویه مطبوع خودروهای امروزی به خصوص در روزهای آلودگی هوا فیلتر هوای اتاق است، چرا که تا حد امکان آلودگی‌های محیطی را از چرخه هوای کابین خودرو حذف می‌کند. تعویض منظم فیلتر هوای کابین نقش موثری در هوای مطبوع و عاری از گرد و غبار برای سرنشینان خودرو دارد. برخی فیلتر کابین را با عنوان فیلتر تهویه (کولر) یا فیلتر A/C می‌شناسند، در هر صورت فیلتر کثیف کابین خودرو باعث کارایی پایین سیستم تهویه و اتلاف توان کولر میشود. همچنین باعث کاهش جریان هوای داخل کابین خودرو میشود. توصیه میشود فیلتر کابین با شروع فصول سال تعویض شود.
۴- سرویس سیستم خنک کننده خودرو
برای کاهش حرارت و دمای بالای موتور، علاوه بر روغن موتور مناسب، داشتن یک سیستم خنک‌کننده مطمئن همراه با مایع خنک کننده با کیفیت ضروری است.
آیا می‌دانید بیش از چهارهزار انفجار کنترل شده در هر دقیقه، درون پیشرانه عادی یک خودرویی که با سرعت حدود ۹۰ کیلومتر بر ساعت در بزرگراه حرکت می‌کند رخ می‌دهد؟! این انفجارها بر اثر اشتعال مخلوط سوخت و هوا در محفظه احتراق اتفاق می‌افتد که منجر به تولید حرارت بالایی میشود. برای داشتن عملکرد مداوم و پایدار موتور خودرو ضروری است که گرمای بیش از حد ایجاد شده از محفظه موتور خارج شود. چرا که حرارت تولید شده می‌تواند موجب تغییر شکل یا حتی ذوب قطعات موتور شود. وظیفه سیستم خنک کننده موتور خودرو نگهداری دمای موتور در دمای عملیاتی مناسب است. ازسوی دیگر کاهش دمای بیش از اندازه محفظه موتور در برخی موارد موجب ایجاد مشکلاتی میشود.
یکی از کارکردهای اصلی سیستم خنک‌کننده، بخاری خودرو است که به خصوص در فصل زمستان و مسافرت‌های بین شهری ضروری است از عملکرد صحیح و کارآیی بخاری اطمینان حاصل نمایید.
با بررسی منظم تمامی قطعات و اجزای سیستم خنک‌کننده مانند پمپ آب، ترموستات، رادیاتور، ضدیخ و ضدجوش از عملکرد درست سیستم اطمینان حاصل میشود.
۵- برنامه سرویس و نگهداری دورهای منظم
برنامه سرویس و نگهداری دورهای منظم، سرویس دورهای خودرو، سرویس‌های ادواری نگهداری خودرو
امروزه یک خودرو علاوه بر حرکت، می‌بایست دارای ویژگی‌های متعددی همچون ایمنی، پایداری، راحتی، کاهش آلاینده‌های زیست‌محیطی و مصرف سوخت کم، تولید توان بالاتر، زیبایی ظاهری و نظایر آن باشد. برای تأمین این ویژگی‌ها سیستم‌ها و بخش‌های مختلفی برای خودرو طراحی و تولید شده است.
برنامه سرویس و نگهداری ادواری خودرو به منظور حفظ کیفیت و کارایی خودرو تا پایان عمر مفید آن به صورت جدول و براساس فاصله زمانی یا کیلومتر پیموده شده در دفترچه راهنمای خودرو تنظیم و توصیه میشود. برنامه سرویس و نگهداری خودرو شامل سرویس‌های دورهای و سرویس‌های شرایط مختلف سخت رانندگی است. سرویس و نگهداری منظم قطعات و سیستم‌های مختلف خودرو از جمله سیستم الکتریکی، جلوبندی، سوخت‌رسانی و تهویه مطبوع و … در افزایش عمر مفید خودرو و جلوگیری از هزینه‌های تعمیرات بسیار تاثیرگذار است.
بیشتر دارندگان خودرو به سرویس‌های دورهای و نیازهای مراقبتی آن توجه نمی‌کنند، تا وقتی که خیلی دیر میشود و متحمل هزینه‌های سنگین تعمیرات می‌شوند.
خاصیت این جداول و برنامه‌ریزی‌ها که معمولا در دفترچه راهنمای خودروها تحت عنوان سرویس‌های دورهای خودرو توصیه شده، این است که صاحب خودرو می‌توانند آگاهانه تصمیم به رسیدگی و یا تعویض قطعات اساسی خودرو بگیرد.
سرویس‌های ادواری منظم خودرو باعث کاهش هزینه‌های تعمیرات و در عین حال افزایش ایمنی خودرو و سرنشینان میشود.
از سرویس‌های دورهای خودرو می‌توان به موارد متعددی اشاره کرد از جمله: تسمه تایمینگ، تسمه دینام و تهویه مطبوع، شمع موتور، کویل، لوله و شیلنگ و اتصالات، پدال کلاچ، صافی بنزین یا فیلتر سوخت، اگزوز و کاتالیست، جعبه فرمان و روغن هیدرولیک، کمربند ایمنی و کیسه هوا، علائم و چراغ‌ها.
با انجام منظم سرویس‌های دورهای تعمیر و نگهداری، قبل از بروز یک ایراد و خرابی جبران‌ناپذیر، سیستم‌های مختلف و قطعات خودرو مورد بررسی قرار گرفته و تا حد خیلی زیادی می‌توان از خرابی‌های احتمالی خودرو پیشگیری کرد.
۶- چکاپ ترمز خودرو
سرویس‌های ضروری خودرو چیست؟ از همان ابتدای ساخت اتومبیل یکی از دغدغه‌های اصلی سازندگان خودرو، نحوه کنترل و متوقف کردن خودرو بوده است. ترمز به عنوان مهمترین بخش سیستم ایمنی در خودروها وظیفه مهمی برعهده دارد که می‌بایست به صورت منظم و دورهای بررسی شود تا از بروز حوادث جبران‌ناپذیر جلوگیری شود. البته کارکرد سیستم ترمز خودروهای امروزی فراتر رفته و علاوه بر کاهش سرعت و توقف اتومبیل، در هندلینگ آن هم نقش مهمی دارد. این ویژگی مخصوصا در پیچ‌ها و دورهای خطرناک، به شدت به فریاد اتومبیل رسیده و از لغزش‌های خطرناک روی جاده یا تغییر جهت آن جلوگیری می‌کند.
در زمان مسافرت و در کنار عزیزانتان که با سرعت بیش از ۱۰۰ کیلومتر در بزرگراه در حال رانندگی هستید شاید به این موضوع دقت نمی‌کنند که فاصله شما با یک تصادف وحشتناک تنها به عملکرد چند قطعه الکتریکی و مکانیک خودرویتان است. در این شرایط با وجود عملکرد دقیق و صحیح سیستم ترمز به طور میانگین خودروی شما بیش از ۹۰ متر تا توقف کامل مسافت طی می‌کند.
دلیل ضرورت چکاپ و مراقبت از سیستم ترمز در خودروها و رسیدگی به آن، این امر است که روزانه این اتفاق در سراسر جهان به دلیل شرایط اضطراری مختلف به وقوع می‌پیوندد و کافی است در یکی از این شرایط سیستم ترمز خودرو به هر دلیلی از کارایی استاندارد خود فاصله داشته باشد تا فاجعه‌ای رخ دهد.
بررسی و تعمیر و تعویض به موقع قطعات سیستم ترمز، تاثیر زیادی در یک رانندگی مطمئن، ایمن و بدون آسیب احتمالی دارد.
خوشبختانه علایم واضحی از وجود ایراد و ضعف در عملکرد سیستم ترمز وجود دارد که از مهمترین آنها می‌توان به روشن‌شدن چراغ هشدار سیستم ترمز روی صفحه‌ی کیلومترشمار، شنیده شدن صدای سوت، جیغ، خرخر در لنت‌های ترمز، لرزش و کشیده شدن خودرو به یک سو و نقص در پدال ترمز و احساس طولانی‌ترشدن مسافت توقف خودرو هنگام ترمزگیری اشاره کرد. در هریک از این حالات، ضروری است در اولین فرصت به مکانیک مراجعه کنید و سیستم ترمز بررسی و تعمیر شود.
متاسفانه با وجود اهمیت حیاتی مایع ترمز و یا در اصطلاح عامیانه روغن ترمز در سیستم ترمز خودرو اکثر قریب به اتفاق رانندگان و حتی بسیاری از تعمیرکاران لزومی به تعویض آن نمی‌بینند.
مایع ترمز در سطوح کیفی خاص تحت عنوان DOT۳ ,DOT۴ ,DOT۵ تولید میشود.
به منظور کارکرد صحیح و طولانی‌مدت ترمز خودرو، تعویض مایع ترمز در فواصل معین ضروری است. بسیاری از کارشناسان بر تعویض مایع ترمز هر یک یا دو سال یک بار بر حسب شرایط رانندگی خودرو تاکید دارند. به این دلیل که مایع ترمز با پایه گلیکولی، رطوبت واردشده به سیستم را جذب می‌کند و مایع ترمزی که رطوبت را جذب کرده باشد باعث ایجاد ترک‌های میکروسکوپی در سیستم ترمز و نهایتا نشتی و ورود هوا میشود. میانگین دمای جوش مایع ترمز پس از سه سال کارکرد، به دلیل جذب رطوبت زیاد، به پایین‌ترین حد خود می‌رسد.
۷- نگهداری و تعویض باتری خودرو
بیشتر رانندگان با شنیدن باتری ماشین به یاد کاربرد این قطعه برای استارت زدن و روشن نمودن خودرو می‌افتند. در حالیکه وظیفه باتری صرفا مربوط به استارت اولیه و راه‌اندازی خودرو نیست. بلکه باتری اتومبیل بصورت دائمی در سیستم الکتریکی خودرو قرار دارد تا بازدهی و کارایی تمامی سیستم‌های خودرو افزایش یابد.
با افزایش روزافزون تکنولوژی، آپشن‌ها و مصرف‌کننده‌های مختلف برای راحتی و رابط کاربری بهتر و البته کنترل الکترونیکی عملکرد در بحث مکانیک موتور خودرو توسط کامپیوتر و سنسورها، باتری ماشین جزئی از قطعاتی است که باید به نحوه عملکرد و کیفیت آن توجه کرد. چرا که نوسانات ناشی از ضعف یا جریان ناقص الکتریکی باتری خودرو می‌تواند هزینه‌ها و مشکلاتی برای سایر سیستم‌های اتومبیل به وجود آورد.
به همین دلیل توصیه میشود در زمان تعویض باتری خودرو، یک باتری مناسب و با کیفیت بالا تهیه کنید، چرا که عمر خودرو رابطه مستقیمی با عملکرد باتری اتومبیل شما دارد.
ذخیره انرژی الکتریکی و تامین نیازهای برقی بر عهده باتری خودرو است. توان باتری به مرور زمان کاهش می‌یابد، بنابراین بررسی دورهای وضعیت باتری ضروری است تا در صورت وجود خوردگی در قطب‌های باتری نسبت به رفع آن و در صورت خرابی کامل باتری نسبت به تعویض آن اقدام شود. با وجود باتری معیوب، استارت اولیه خودرو امکان‌پذیر نخواهد بود.
در حال حاضر معمولا دو نوع باتری در فروشگاه‌های باتری وجود دارد: باتری‌های اتمی (سیلد) یا خشک، که گران‌تر هستند و کم دردسرتر که معمولا فروشندگان عنوان می‌کنند نیازی به مراقبت و نگهداری ندارند (این گفته نادرست است و بازدید دورهای آنها را می‌توان در فواصل طولانی‌تر انجام داد). باتری‌های اتمی عمر مفید زیادی دارند، اما عملکرد آنها در زمستان کمی تضعیف میشود. گروه دیگر باتری‌های غیر سیلد یا باتری‌های اسیدی هستند که از باتری‌های قابل شارژ به شمار می‌آیند. این باتری‌ها در فواصل نزدیک‌تری باید بازدید شوند. در بازدید دورهای باید سطح الکترولیت را بررسی کرد، رسوب یا سولفاته قطب‌های سربی را زدود و از باز بودن سوراخ‌های ریز درپوش‌ها مطمئن شد.
گرما، رطوبت، سولفات سرب، دشارژ عمیق، لرزش و ثابت و محکم نبودن باتری در جای خود و رسوب گرفتن و سولفاته شدن و درست عمل نکردن دینام خودرو و نگهداری باتری در شرایط بدون شارژ برای مدت طولانی عمر آن را کاهش می‌دهد.
► با رعایت برخی نکات می‌توانید عمر باتری خودرو را افزایش دهید. مهمترین این اقدامات عبارتند از:
-در زمانی که از ماشین بیش از چهار روز استفاده نمی‌کنید، باتری را از روی خودرو باز کنید و یا بست باتری را جدا کنید.
-از تکان دادن شدید باتری بپرهیزید.
-سرما باعث کاهش عمر باتری میشود. سعی کنید خودرو را در فصل سرما در مکان‌های گرم پارک کنید.
-برای جلوگیری از خوردگی و سولفاته شدن، قطب‌های باتری را هر ۲ ماه با جوش‌شیرین شسته و سپس با گریس بپوشانید.
-برای جا زدن بست‌ها از آچار استفاده کنید و هرگز با ضربه زدن سعی در جا زدن بست‌ها نداشته باشید.
۸- بالانس و جابجایی چرخ‌های خودرو
بالانس چرخ‌ها علاوه بر افزایش عمر لاستیک‌ها، موجب بالا رفتن ایمنی خودرو و سرنشینان میشود. اگر بخواهیم از ضرورت بالانس چرخ خودرو بیان کنیم شاید این جمله مناسب باشد که عملکرد و فعالیت تمامی بخش‌ها و سیستم‌های خودرو از قبیل موتور، ترمز، انتقال قدرت و گیربکس و … بدون چرخ‌ها عملی بیهوده است.
چرخ‌ها به عنوان آخرین جزء از سیستم تعلیق، ضمن تحمل وزن خودرو، ارتباط نهایی بین ماشین و جاده را برقرار نموده و حرکت خودرو را ممکن می‌کنند. همچنین، تمامی ضربه‌های وارد آمده بر خودرو، در وهله اول به چرخ‌ها وارد میشود. هنگام حرکت با سرعت زیاد به خصوص در بزرگراه‌ها، حتی نقص‌های ریز نیز می‌توانند مانند عیبی بزرگ احساس شوند.
یکی از اولین و مهمترین نشانه‌های بالانس نبودن چرخ‌های خودرو، احساس لرزش در فرمان هنگام رانندگی است. تنها ۱۵ گرم اختلاف وزن میان قسمت‌های مختلف در هر لاستیک، می‌تواند به لرزش قابل ملاحظه‌ای در خودرو منجر شود. اگر این مشکل در یکی از چرخ‌های جلویی خودرو باشد، باعث لرزش در فرمان خصوصاً در سرعت‌های حدود ۹۰ کیلومتر در ساعت خواهد شد. اگر این ایراد مربوط به چرخ‌های عقب خودرو باشد، معمولاً موجب لرزش در کل بدنه خودرو میشود.
بالانس بودن لاستیک‌های خودروی شما به معنای توزیع یکنواخت وزن خودرو بین چرخ‌های مختلف خودرو است. داشتن لاستیک‌های بالانس شده هنگام رانندگی برای عملکرد و فرمان‌پذیری بهتر، دوام بیشتر عمر لاستیک و ایمنی و راحتی سرنشینان از اهمیت زیادی برخوردار است. به این نکته توجه داشته باشید که بالانس چرخ‌ها مختص زمان خرید لاستیک نو نیست، بلکه برای لاستیک‌های کارکرده که با توجه به زمان و شرایط رانندگی از حالت تعادل خارج شده‌اند، ضروری‌تر است. عموما در دفترچه راهنمای خودرو فواصل زمانی مناسب برحسب مسافت طی شده جهت بالانس چرخ‌ها توصیه گردیده است که این زمان نباید بیش از دو سال باشد. اما باید در نظر داشت در خودروهایی که به طور منظم در جاده‌های ناهموار رانندگی میشود، لاستیک‌ها باید در بازه‌های زمانی کوتاهتری بالانس شوند.
عدم بالانس چرخ‌ها، شرایط نابهنجاری، چون لرزش فرمان و کاهش پایداری، افزایش مصرف سوخت، فرسایش لاستیک، شتاب و ترمزگیری ضعیف برای خودرو بوجود می‌آورد.
جابجا کردن تایرها تاثیر زیادی در افزایش عمر لاستیک‌ها دارد.
تایر خودروهای سواری، عمری در حدود ۸۰ هزار کیلومتر دارند که این مقدار به نوع و مدل خودرو و تایر، کاربرد آن و کیفیت ساخت تایر بستگی دارد. تایرها در خودرو به یک میزان فرسوده و مستهلک نمی‌شوند.
کارشناسان صنعت تایر و مکانیک‌ها همواره بر جابجایی تایرهای خودرو تاکید دارند، چرا که این کار باعث میشود تا لاستیک‌های خودرو به طور یکسان و یکنواخت فرسوده شوند که همین موضوع منجر به افزایش عمر آنها می‌گردد. نکته‌ی مهمی که نباید از آن غافل گردید این است که علاوه بر افزایش عمر لاستیک‌ها، موجب بالا رفتن ایمنی خودرو و سرنشینان میشود.
۹- تعویض روغن گیربکس
تعویض روغن گیربکس یکی از سرویس‌های ضروری دورهای خودرو است. گیربکس به زبان ساده از تعدادی چرخ‌دنده (Gear) و محور تشکیل شده است که همگی درون یک باکس (Box) قرار گرفته‌اند. وظیفه جعبه‌دنده تغییر گشتاور تولیدی و تنظیم سرعت دورانی خروجی است.
اصلی‌ترین قطعات موجود در جعبه دنده خودرو چرخ‌دنده‌ها هستند که دائما در حال حرکت و تماس با سایر چرخ‌دنده‌ها و قطعات گیربکس هستند؛ بنابراین روغن دنده با توجه به شرایط عملیاتی سخت و ویژه جعبه دنده، می‌بایست دارای خواص ویژه‌ای برای روانکاری گیربکس خودرو باشد. روغن گیربکس در اثر ورود ذرات گردوغبار و نیز کارکرد طولانی مدت روغن در دمای بالا دچار استهلاک شده و سبب از بین رفتن خاصیت اولیه روغن میشود. همین امر موجب اختلال در عملکرد شده و در نتیجه به قطعات داخلی گیربکس آسیب وارد میشود. به همین خاطر تعویض به موقع روغن گیربکس امری حیاتی است. برخی از روغن‌های گیربکس اتوماتیک هستند که اصطلاحا به روغن‌های مادام‌العمر (Lifetime) معروفند. منظور از روغن گیربکس مادام العمر این نیست که هیچ گاه نیاز به تعویض نخواهند داشت، بلکه حکایت از مدت زمان زیاد کارکرد این نوع روغن دنده دارد. انتخاب روغن گیربکس مناسب و استفاده صحیح و تعویض به موقع روغن‌دنده مهمترین راه حفاظت و نگهداری و افزایش طول عمر جعبه دنده یا گیربکس خودرو است. با این حال بسیاری از رانندگان خودرو توجهی به روغن دنده خودرو ندارند و این امر می‌تواند منجر به مشکلات اساسی به ویژه در گیربکس‌های اتوماتیک شود.
۱۰- سیستم برف‌پاک‌کن خودرو
هر کدام از سیستم‌ها و قطعات خودرو اگر در جای خود نقش خود را به‌درستی ایفا کنند، خودرو دچار مشکل نخواهد شد. یکی از این سیستم‌های مهم، برف پاک کن خودرو است. برف پاک‌کن یا شیشه پاک کن یکی از مهمترین ابزار ایمنی است که هنگام بارش برف یا باران و یا در یک طوفان گرد و غبار متوجه اهمیت آن می‌شوید. برف‌پاک‌کن از این جهت اهمیت دارد که امکان دید مناسب را در فصل‌های بارانی و یا هنگام گرد و غبار بـرای راننـده فراهم می‌کنـد و نبود آن باعث برهم زدن دید راننده و عامل به وجود آمدن یک تصادف خواهد شد. استفاده از برف پاک کن صرفا محدود به وسایل نقلیه جاده‌ای همچون خودروهای سواری، کامیون و اتوبوس نمی‌شود، بلکه وجود برف پاک کن در قطار، کشتی، هواپیماها و حتی شاتل فضایی نیز ضروری است.
به بیان ساده، برف‌پاک‌کن یک سیستم مکانیکی الکتریکی است که وظیفه اصلی آن، پاک کردن شیشه جلو از گرد و غبار، باران و برف است که البته در شیشه عقب و حتی چراغ‌های برخی خودروها هم نصب میشود. سیستم برف پاک کن خودروهایی که روزانه در خیابان‌های شهرمان مشاهده می‌کنیم، ساختار پیچیده‌ای ندارند و تنها از چند قطعه تشکیل شده‌اند:
– دو عدد قطعه مکانیکی یعنی موتور برقی و چرخ دنده کِرْمی (worm) به منظور تامین نیرو
– مجموعه رابط مکانیکی به منظور انتقال نیرو
– تیغه‌های پاک‌کننده شیشه
– آب‌پاش
در سیستم برف‌پاک‌کن خودروهای مدرن، از سنسورهای اپتیکال و کاملا هوشمند و حتی گرم‌کن نیز استفاده است.
زمانی که خودرویی نو و صفر کیلومتر را خریداری می‌کنید، لازم است برای عملکرد بهتر خودرو و همچنین افزایش طول عمر آن نکاتی را رعایت کنید.
اگر با صرفه‌جویی و پس انداز کردن و گرفتن وام‌های مختلفی، بالاخره توانسته‌اید خودرو بخرید، احتمالا می‌خواهید بدانید چطور می‌توانید آن را تا آنجایی که میشود مثل روز اول نگهداری کنید تا همیشه نو، تمیز و سالم بماند. در این مطلب توصیه‌هایی برای افزایش طول عمر خودروی شما داریم که با رعایت آنها می‌توانید تا سال‌ها خودرویی مثل روز اول داشته باشید.
زمانی که خودرویی نو و صفر کیلومتر را خریداری می‌کنید، لازم است برای عملکرد بهتر خودرو و همچنین افزایش طول عمر آن نکاتی را رعایت کنید. چرا که قطعات فلزی به کار رفته در خودرو نو هستند و همین نو بودن، سایش آنها را بیشتر می‌کند و ممکن است به آنها آسیب وارد کند. در همین راستا، مطالعه دفترچه راهنمای خودرو و عمل به توصیه‌های آن ضروری است. به طور کلی در ۱۰۰۰ کلیومتر اول، نباید به خودرو فشار آورد تا به خوبی فرایند آب بندی را طی کند. اما برخی نکات، جنبه‌ای کلی دارند و برای هر مدل خودروی نویی باید رعایت شوند، همانند:
۱- در ۱۶۰۰ کیلومتر اول، سرعت خودرو نباید از ۹۰ کیلومتر در ساعت تجاوز کند. از گاز دادن و رانندگی در سرعت بالا جدا پرهیز کنید. فشار معقول به موتور و همچنین سایر قطعات و سیستم‌های خودرو، باعث میشود قطعات و اجزای فلزی آن به مرور مستحکم‌تر شوند و از این جهت بهتر بتوانند در آینده ضربات را تحمل کنند.
۲- از حمل بارهای سنگین، مصالح ساختمانی و بارهای غیر معمول با خودرو، در زمان آب بندی خودرو پرهیز کنید.
۳- خودروی جدید خود را برای مدت طولانی خاموش نگه ندارید. گاهی از خودرو استفاده کنید تا روغن کافی به تمام قطعات خودرو برسد.
۴- در کیلومترهای اولیه رانندگی (بهترین حالت تا ۷۰۰۰ کلیومتر اولیه)، اجازه ندهید دور موتور خودرو به بالاتر از ۳۰۰۰ دور در دقیقه تجاوز کند. به طور کلی در این دوره، باید از شتابگیری‌های سریع و فشارهای ناگهانی بر روی پدال گاز خودداری کرد.
مراقبت از خودرو بعد از دوره آب بندی
پس از طی شدن کیلومترهای اولیه خودرو و مراقبت‌هایی که کرده‌اید، رعایت این نکات، مراجعه شما به تعمیرگاه و دیدار شما را با تعمیرکار به تعویق می‌اندازد:
۵- زمان رانندگی، به ویژه زمانی که هوا سرد است، در ۱۰ دقیقه اول به دلیل سایش بیشتر قطعات، به آرامی بر سرعت خودرو بیفزاید و از رانندگی با شتاب بالا خودداری کنید.
۶- از شتابگیری، ترمز شدید و بالا بردن دور موتور و رانندگی با حداکثر سرعت پرهیز کنید، چون طول عمر موتور را با این عادات کاهش می‌دهید.
۷- پس از روشن کردن خودرو، دقایق اول و مسافت یک کیلومتری نخست را با دنده یک یا دو طی کنید تا خودرو گرم شود. در هوای خیلی گرم و خیلی سرد رانندگی نکنید.
۸- موتور را در حالت درجا روشن نگه ندارید. چه برای گرم کردن خودرو در زمان شروع رانندگی و چه هنگام خاموش کردن آن. چون موتور در دمای مشخص خود دیگر کار نمی‌کند و این باعث میشود سوخت به طور کامل نسوزد و رسوبات آن در دیواره‌های سیلندر باقی بماند و روغن را آلوده کند. در این حالت، که خودرو در حالت درجا روشن و در دنده باشد (در نمونه‌های اتوماتیک)، همه سیستم خودرو تمایل دارند خودرو را به حرکت وا دارند، در حالی که شما آن را متوقف نگه داشته‌اید.
۹- سعی کنید تا جای امکان، خودرو را در پارکینگ‌های سرپوشیده نگهداری کنید تا از سرما و نور خورشید محافظت شود.
۱۰- برای مسیرهای کوتاه از خودرو استفاده نکنید. بیشترین اتلاف و فرسایش در خودرو، در همان دقایق اول رانندگی رخ می‌دهد. رانندگی در مسیرهای خیلی کوتاه و زود خاموش کردن موتور باعث میشود هیچگاه دمای موتور به حد مطلوب نرسد و داخل آن لجن روغن جمع شود. همچنین بیشترین فرسایش موتور زمانی رخ می‌دهد که دمای آن پایین باشد.
۱۱- به زمان تعویض روغن خودرو توجه کنید. این زمان بسته به مدل خودرو متفاوت است. زمان رایج تعویض روغن هر ۵۰۰۰ هزار کیلومتر است، اما برخی خودروها در کیلومتر ۸۰۰۰ و برخی دیگر در کیلومتر ۳۰۰۰ نیاز به تعویض روغن دارند.
۱۲- فشار باد لاستیک‌ها را به صورت ماهیانه چک کنید. همچنین بهتر است هر سه ماه یک بار، جلوبندی خودرو و سیستم فرمان تعلیق چک شود.
► اگر قرار است برای مدتی از خودرو استفاده نکنید:
۱۳- اگر قرار است برای مدتی از خودرو استفاده نکنید، مطمئن شوید که بدنه و داخل خودرو کاملا تمیز است و آلودگی روی بدنه و مواد فاسد شدنی داخل خودرو وجود ندارد. سپس، خودرو را حتما در فضای بسته نگهداری کنید و روی آن را با کاور مخصوص خودرو بپوشانید.
۱۴- مطمئن شوید کف خودرو سوراخی وجود ندارد تا از لانه ساختن حیوانات، ورود حیوانات به خودرو و آلودگی به درون خودرو جلوگیری شود.
۱۵- بهتر است باتری ماشین را قطع کرده و از ماشین بیرون بیاورید. در این حالت هم لازم است که هر ۲،۳ ماه یکبار باتری را شارژ کنید.
روش گرم کردن موتور ماشین در روزهای سرد سال | این کار باعث کاهش عمر موتور خودرو خواهد شد
روش گرم کردن موتور ماشین در فصل زمستان یکی از باورهای رایجی است که میان مردم وجود دارد. اما روشن کردن همه ماشینها در هوای سرد به یک گونه است؟
معمولا بسیاری از افراد در روزهای سرد زمستان، قبل از شروع به حرکت موتور اتومبیل خود را به مدت چند دقیقه روشن می‌گذارند اما آیا می‌دانید که این امر باعث کاهش عمر موتور خواهد شد؟
مطالعات حاکی از آن است که گرم کردن موتور ماشین قبل از شروع حرکت در روزهای زمستانی، باعث کاهش یافتن عمر موتور شده و بازده آن را کاهش می‌دهد . متخصصان مکانیک بر این عقیده اند که بهترین راهکار برای گرم کردن موتور ماشین در روزهای زمستانی، رانندگی کردن با سرعت بالا است که این امر باعث طولانی تر شدن عمر موتور ماشین و افزایش بازده آن خواهد شد.
گرم کردن موتور ماشین به مدت چند دقیقه قبل از شروع حرکت آن، به ویژه در اتومبیل های مدرن، باعث وارد شدن علاوه بر مصرف بیهوده سوخت ،مقدار سوخت اضافی به درون محفظه سوخت شده و با پخش شدن روغن از روی سیلندر و پیستونها به اطراف ،منجر به آسیب رسیدن به دیواه های سیلندر و کاهش عمر قطعات موتور خواهد شد.
درست است که رانندگی کردن با ماشینی که به مدت چندین ساعت بیکار بوده و در هوای سرد قرار داشته سخت است اما استفاده از سیستم گرمایشی شیشه ها تا ۳۰% به گرم شدن ماشین قبل از شروع به حرکت کمک می کند.
با توجه به اطلاعات ذکر شده، ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که چرا از دیرباز اکثر مردم قبل از شروع به حرکت با اتومبیل در روزهای سرد زمستان، موتور را به مدت چند دقیقه روشن می کردند؟ این امر به این دلیل است که اتومبیل های دارای سیستم سوخت رسانی کاربراتور، قببل از انتقال سوخت به محفظه احتراق نیازمند گرم شدن حداقل به مدت ۱۰ دقیقه بوده اند اما با این وجود، از دهه ۱۹۶۰ فناوری اتومبیل سازی به طرز چشمگیری پیشرفت کرده و با وجود موتورهای انژکتوری دیگر نیازی به گرم کردن موتور قبل از حرکت در روزهای زمستان وجود نخواهد داشت.
در موتورهای انژکتوری یا سیستم سوخت رسانی انژکتوری سوخت توسط یک پمپ مکانیکی یا برقی با فشار به داخل لوله های سوخت رسانی و ریل سوخت وارد می شود و از طریق انژکتورها که در واقع نوعی شیر محسوب می‌شوند به پشت سوپاپ هوا یا درون سیلندر بصورت پودر شده پاشیده می شود و به این ترتیب مخلوطی از هوا و سوخت برای احتراق در موتور و تولید انرژی بدست می آید.
در هوای سرد بنزین به راحتی به بخار تبدیل نمی شود و به همین دلیل به اندازه کافی سوخت تولید نمی شود. بنابراین احتراق به خوبی صورت نگیرد. اما در خودروهای انژکتوری، موتورها به گونه ای طراحی شده اند که در زمان سرد بودن موتور، برای احتراق مناسب مقدار بیشتری سوخت وارد محفظه می شود . در این وضعیت گرم کردن خودرو قبل از حرکت، موجب وارد شدن مقدار زیادی سوخت درون محفظه احتراق میشود و بخشی از آن با رسیدن به دیواره های سیلندر، روغن موجود در پیستون ها را نیز در خود حل کند . این روند کاهش تدریجی عمر موتور را در پی خواهد داشت.
به جای روشن نگه داشتن موتور قبل از حرکت، شروع به حرکت به طور آهسته کنید. گرمای خود موتور و رادیاتور باعث می شود تا با گرم شدن تدریجی سنسور ارسال سوخت ،میزان تزریق سوخت به تدریج کم شود . در ابتدای حرکت نباید فشار زیادی به موتور وارد کنید و به سرعت خود اضافه کنید، با حرکت آرام به هنگام روشن شدن موتور، همه چیز برای موتور عادی میشود.
همچنین برای اتومبیل خود از کف پوش های مناسب گرمایشی و عایق ضد سرما استفاده کنید که این امر به گرم کردن موتور ماشین کمک بسزایی خواهد کرد.
تاکسی های فراری در تور تاکسیرانی | باربری شغل دوم بعضی تاکسی ها شده است
یکی از مشکلات تکراری در رابطه با روزهای پرترافیک تهران مربوط به شاغل شدن برخی رانندگان تاکسی در جایگاه باربری برای اهالی بازار است؛ اتفاقی که مربوط به زمان و دورهای خاص نیست و برخی از رانندگان تاکسی‌ها با چرتکه انداختن، مشغول به باربری می‌شوند.
ترافیک تهران روزگاری محدود به شب‌های عید و روزهای آخر سال بود، اما سال‌هاست که این ترافیک زمان نمی‌شناسد؛ یک تردد کوتاه‌مدت در خیابان‌های شهر گواه این مدعاست که ترافیک شب عید زودتر از موعد به خیابان‌های شهر رسیده است. ترافیک زودتر از موعد شهر، تنها موجب اتلاف وقت اهالی شهر در خیابان‌های شلوغ نمی‌شود و در سوی دیگر ماجرا، طبق یک قانون نانوشته و تکراری، برخی تاکسی‌های شهر از مسیر مسافران غیب می‌شوند؛ تا جایی که در برخی ایستگاه‌های تاکسی می‌توان صف‌های طولانی مسافران منتظر را مشاهده کرد.
ترافیک به ساعات غیرپیک رسید
تمام حساب و کتاب‌های اهالی مرکز شهر و حوالی بازار برای رسیدن به مقصد به‌هم ریخته و افزایش ترافیک در اوایل بهمن یقه بسیاری از پایتخت‌نشینان را گرفته است. مسیرهای منتهی به بازار تهران بیش از پیش با معضل ترافیک زودتر از موعد درگیر هستند و مسافرانی که تا همین چند هفته پیش مسیر عبوری از چهارراه سیروس، خیابان‌های ری، امیرکبیر و… را در زمان مشخصی طی می‌کردند، اکنون مجبور هستند که با احتساب زمان دوبرابری از این مسیرها عبور کنند؛ آن هم اگر تاکسی‌ها به‌صورت منظم در خطوط فعال باشند؛ چراکه تاکسی‌هایی که اقدام به باربری می‌کنند هم در این مسیر به‌وفور به چشم می‌خورند.
باربری به‌جای مسافربری
یکی از مشکلات تکراری در رابطه با روزهای پرترافیک تهران مربوط به شاغل شدن برخی رانندگان تاکسی در جایگاه باربری برای اهالی بازار است؛ اتفاقی که مربوط به زمان و دورهای خاص نیست و برخی از رانندگان تاکسی‌ها با چرتکه انداختن به این نتیجه می‌رسند که قبول مسئولیت جابه‌جایی بار برای یک مغازه‌دار و فروشنده بازار به‌صرفه‌تر از انجام وظیفه اصلی‌اش یعنی جابه‌جایی مسافران است.
صادق که سال‌ها در یکی از خطوط تاکسیرانی فعال است، در رابطه با این رفتار خاص رانندگان تاکسی در ماه‌های آخر سال می‌گوید: «این کار دیگه روال شده و کم نیستن راننده‌هایی که به جای دردسر موندن توی ترافیک خیابون‌ها و سر و کله زدن با مسافر ترجیح می‌دن که پارچه، لباس و… پشت ماشینشون بار بزنن و پول بیشتری توی حسابشون بشینه.»
در کنار رانندگانی که این تخلف را در این شرایط اقتصادی امری طبیعی و راه‌حلی گریزناپذیر می‌دانند، کم نیستند مسافرانی که کابوس ماه‌های آخر سال را همیشه با خود مرور می‌کنند. سارا که تمام سال با وسایل حمل‌ونقل عمومی به‌خصوص تاکسی مسیر خانه تا محل کار خود را طی می‌کند، در این رابطه می‌گوید: «من همیشه از تاکسی استفاده می‌کنم و تمام دردسرهای این وسیله رو تجربه کردم، اما یکی از عجیب‌ترین تجربه‌ها برای وقتی هست که نزدیک آخر سال می‌شه، اون‌وقته که دیگه خودم رو برای صف‌های طولانی باید آماده کنم.»
به‌گفته سارا «کاری که بعضی از راننده‌های تاکسی نزدیک عید انجام می‌دن، اینه که اونا به جای وایسادن توی خط و جابه‌جا کردن مسافر، باربری می‌کنند، یه عالم وسیله توی صندوق و روی صندلی عقب جا می‌دن و از مغازه‌دارا پول خوبی می‌گیرن. اینا چون طرح هم دارن راحت توی محدوده بازار بالا و پایین می‌رن؛ همین موضوع باعث می‌شه تا بازاری‌ها ازشون برای بردن بارهاشون کمک بخوان.»
تخلف برخی رانندگان تاکسی تنها محدود به گشت‌وگذار حوالی بازار و قرار گرفتن در جایگاه باربری برای تولیدکنندگان نمی‌شود؛ چراکه فعالیت آنها به‌عنوان رانندگان شرکت‌ها و سرویس‌های مدارس خارج از ساختار تاکسیرانی نیز همواره گلایه شهروندان و مسافران را به همراه دارد؛ موضوعی که به‌خصوص در روزهای شروع آغاز سال تحصیلی بیشتر نمایان میشود.
احمد، یکی از استفاده‌کنندگان وسایل حمل‌ونقل عمومی در این رابطه به همشهری می‌گوید: «جدا از روزهای برفی و بارونی، وقتی نزدیک عید می‌شه، با این تاکسی‌ها ماجرا داریم؛ مثلا یکی از خط‌ها هست که رئیس خطش به من گفت 120تا ماشین داره، اما والا من این همه سال می‌رم و میام کلا 30 تاکسی دیدم که توی خط هستن و ماه‌های آخر سال همینا هم کم میشن.»
برخورد با رانندگان متخلف تاکسی
باربری و رانندگی شرکت‌های خصوصی و سرویس مدارس، استفاده از امتیاز طرح ترافیک و… تخلفاتی است که برخی از رانندگان تاکسی در سال‌های متمادی به‌صورت نامحسوس آن را انجام می‌دهند، اما این موضوع از دید سازمان تاکسیرانی تهران پنهان نمانده است.
براساس اعلام سازمان تاکسیرانی، تعداد کل ناوگان تاکسیرانی پایتخت ۷۸هزارو۷۸۴ دستگاه است و از این بین حدود ۶۹هزارو۲۲۴ تاکسی فعال هستند. براساس یک حساب و کتاب ساده باید گفت که بیش‌از ۹هزار تاکسی، غیرفعال محسوب می‌شوند یا به دلایل دیگری از چرخه حمل‌ونقل عمومی خارج شده‌اند.
به همین دلیل چندماه پیش طرح شناسایی فعالیت تاکسی‌ها با نام «لاگ هوشمند» آغاز شد تا بر فعالیت تاکسی‌های گردشی و تلفنی نظارت داشته باشد. براین‌اساس، تاکسی‌های گردشی و تلفنی باید در طول هر ماه، حداقل ۲۰پرداخت کرایه را با استفاده از رمز کیوآرکد که روی برچسب نرخ کرایه آنها قرار دارد، ثبت کنند.
محمد علوی‌زاده، معاون نظارت و امور مناطق سازمان تاکسیرانی تهران در این‌باره به همشهری گفته بود: «از تاکسی‌ها خواستیم که هر ماه ۲۰پرداخت الکترونیکی داشته باشند. این عدد خیلی کم و از هر روز یک پرداخت هم کمتر است، اما به ما نشان می‌دهد که چه تاکسی‌هایی در حال فعالیت نیستند.»
او افزود: «یک تاکسی گردشی ممکن است روزانه ۳۰مسافر را جابه‌جا کند اگر یکی از این مسافران هم با کیوآرکد کرایه پرداخت کند، کافی است. بخش زیادی از رانندگان هم این کار را انجام دادند و بازخورد خوبی داشتیم، نیت اصلی ما از این موضوع رصد خودروهای فعال و غیرفعال است. با توجه به یارانه‌هایی که سازمان تاکسیرانی از طرح ترافیک و سهمیه سوخت و… دریافت می‌کند، همه عزیزانی که راننده تاکسی هستند باید در خدمت حمل‌ونقل عمومی باشند. شایسته نیست که درصد کمی از رانندگان تاکسی در ساعت کاری خود به فعالیت نپردازند یا از خودروی آنها استفاده شخصی و خصوصی شود.»
تشدید نظارت و کنترل هوشمند تاکسی‌ها در روزهای پایانی سال
شادی مالکی سرپرست سازمان تاکسیرانی با بیان اینکه برنامه‌های ویژه‌ای برای ایام انتهایی سال جاری پیگیری خواهد شد، گفت: «با افزایش نظارت‌های میدانی در مناطق مرکزی شهر و حومه بازار و همچنین میادین و پایانه‌های پرتردد، سعی خواهیم کرد خدمات‌رسانی به شهروندان در بالاترین سطح صورت گیرد و مشکلات مربوط به ترافیک و مسائل دیگر کمرنگ‌تر از گذشته شود». شادی مالکی در ادامه افزود: «تلاش می‌کنیم تا در آینده‌ای نزدیک شاهد تعادل خوب تاکسیرانان باشیم».
او درخصوص برخوردها یادآور شد: «با کنترل و نظارت هوشمند و به روزرسانی سامانه ثبت تخلفات رانندگان سعی خواهیم کرد مشکلات را کاهش دهیم».
سرپرست سازمان تاکسیرانی درخصوص دیگر برنامه‌های پیش‌بینی‌شده، تأکید کرد: «پیگیری اجرای «لاگ هوشمند» از دیگر موضوعات مهم سازمان خواهد بود و بحث تشویقی ۴۰۰ تاکسیران برتر تهران را اجرا خواهیم کرد که بیشترین تراکنش مالی را داشته باشند. وی از تاکسیرانان خواست تا موضوع «لاگ هوشمند» را جدی بگیرند و همکاری لازم را داشته باشند. مالکی در پایان تأکید کرد: «نظارت و حضور و غیاب روزانه خطوط تاکسیرانی توسط ناظرین خطوط در سطح شهر تهران هم اجرا خواهد شد تا خدمت‌رسانی به پایتخت‌نشینان در بالاترین سطح انجام شود».
